Eten en drinken zijn onmisbaar op evenementen, maar de impact ervan op het milieu is groot. Van productie tot verpakking en verspilling: bewuste keuzes maken een enorm verschil. Door te kiezen voor plantaardige en lokale voeding, slim verpakkingsgebruik en minder voedselverspilling, kunnen festivals en culturele instellingen hun impact drastisch verkleinen.
In dit artikel lees je over de juiste tools, regelgeving en communicatiestrategieën die de transitie naar duurzamer eten en drinken toegankelijk en effectief maken.
Wet- en regelgeving
Binnen de EU en Nederland gelden strengere regels voor duurzaam voedsel- en drankgebruik. De EU Farm to Fork-strategie stelt strengere eisen aan productie, vermindert voedselverspilling en bevordert transparantie over milieu-impact. De SUP-wetgeving verbiedt bepaalde wegwerpplastics en dwingt organisatoren om duurzamere alternatieven te gebruiken. Maar los van regelgeving is het belangrijk dat culturele instellingen en evenementen zelf verantwoordelijkheid nemen. Door bewuste keuzes te maken in inkoop, menu-opties en verpakkingen kunnen zij hun impact verkleinen en een voorbeeldrol spelen in de transitie naar een duurzamer voedselsysteem.
Strategie op duurzaamheid ontwikkelen
Ook in de culturele sector groeit de urgentie om bij te dragen aan een duurzamere toekomst. Maar hoe pak je dit concreet aan? In dit artikel gaan we in op het ontwikkelen van een strategie op duurzaamheid, de beschikbare middelen om dit te doen en waar je ondersteuning kunt vinden om je plannen ook daadwerkelijk uit te kunnen voeren.
Toekomstbestendig menu
Een duurzaam menu draait om plantaardige, lokale en seizoensgebonden producten. Plantaardige voeding heeft een veel lagere CO₂-uitstoot dan vlees; een overstap kan de klimaatimpact van een evenement met tientallen procenten verlagen. Tools zoals Klimato maken dit inzichtelijk door de ecologische voetafdruk van gerechten te berekenen. Zowel backstage (voor artiesten en crew) als frontstage (voor bezoekers) kunnen festivals en culturele instellingen hiermee hun impact verkleinen.
Communicatie
Toch stuiten veranderingen in het aanbod vaak op weerstand. Bezoekers en artiesten hebben bepaalde verwachtingen en gewoontes rondom eten, en een nieuw menu kan op scepsis stuiten. Hoe zorg je ervoor dat een duurzaam menu niet alleen geaccepteerd, maar ook enthousiast omarmd wordt? De sleutel ligt in effectieve communicatie. Door de juiste strategie toe te passen, kun je mensen nieuwsgierig maken en laten ontdekken hoe smaakvol en innovatief een toekomstbestendig menu kan zijn.
- Benadruk smaak en kwaliteit: Laat zien dat duurzame gerechten net zo (of zelfs méér) smaakvol en voedzaam zijn als traditionele opties. Werk samen met chefs die spannende, smaakvolle gerechten ontwikkelen en gebruik termen die de culinaire waarde benadrukken in plaats van de duurzaamheid op de voorgrond te zetten.
- Maak het aantrekkelijk en herkenbaar: Vermijd beladen termen als "vegan" of "duurzaam" als dit weerstand oproept. Gebruik creatieve namen en aantrekkelijke omschrijvingen, zoals “hartige groenteburger met ambachtelijke kruiden” in plaats van “vegan burger”.
- Gebruik sociale bewijskracht: Laat artiesten, bezoekers of bekende namen uit de sector vertellen over hun positieve ervaring met het duurzame menu. Testimonials en persoonlijke ervaringen wekken vertrouwen en enthousiasme.
- Wees transparant over impact: Maak inzichtelijk hoeveel CO₂-uitstoot of waterverbruik wordt bespaard door een plantaardige maaltijd te kiezen.
- Betrek bezoekers en artiesten: Maak duurzaamheid interactief. Laat mensen stemmen op nieuwe gerechten, organiseer proeverijen of bied kortingsacties aan bij duurzame keuzes. Dit vergroot betrokkenheid en stimuleert gedragsverandering.
Lokale en seizoensgebonden producten spelen ook een belangrijke rol. Door minder te vertrouwen op geïmporteerde ingrediënten en samen te werken met lokale producenten, wordt de uitstoot van transport verminderd en blijft voedsel verser. Dit maakt het niet alleen duurzamer, maar vaak ook smaakvoller.
💡 Tip: Organiseer proeverijen met duurzame gerechten, zodat bezoekers zelf ervaren hoe lekker en veelzijdig plantaardig eten is. Apenkooi Events is bijvoorbeeld een samenwerking aangegaan met Beyond Meat om op hun festivals meer plantaardige en duurzame foodopties aan te bieden. Zo verminderen ze de klimaatimpact en maken ze vegetarisch eten toegankelijker voor een breed publiek.
Voedselverspilling tegengaan
Voedselverspilling is een groot milieuprobleem. In Nederland verspillen huishoudens jaarlijks gemiddeld 33,4 kilo vast voedsel per persoon (Milieu Centraal). Dit komt neer op ongeveer 9% van het gekochte eten en vertegenwoordigt een waarde van circa €138 per persoon. Dit is niet alleen verspilling van grondstoffen en energie, maar draagt ook bij aan CO₂-uitstoot. Evenementen en culturele instellingen kunnen hierop inspelen door slimme strategieën toe te passen om verspilling te minimaliseren.
Slimme tools en apps kunnen helpen bij het efficiënter omgaan met voedsel. Too Good To Go biedt bijvoorbeeld een platform waarop overgebleven maaltijden met korting worden aangeboden in plaats van weggegooid. Dit is een effectieve manier voor festivals en horecagelegenheden om voedselverspilling te verminderen en tegelijkertijd extra inkomsten te genereren.
Duurzaam gebruik van materialen en water
Met de groeiende wereldbevolking en de toenemende vraag naar producten en grondstoffen, wordt duurzaam materiaal- en waterbeheer een steeds belangrijker thema. Dit artikel biedt inzicht in strategieën, meetinstrumenten en voorbeelden voor duurzamer materiaal- en watergebruik.
Naast technologie zijn er diverse strategieën om verspilling te beperken:
- Slimme inkoopplanning: koop in op basis van reserveringen en eerdere verkoopgegevens om overschotten te voorkomen.
- Creatief menuontwerp: gebruik restproducten in nieuwe gerechten, zoals soep van overgebleven groenten.
- Portiecontrole: serveer standaard kleinere porties met de optie om bij te bestellen.
- Bewustwording onder bezoekers en personeel: informeer over de impact van voedselverspilling en stimuleer bewuste keuzes.
Verpakkingsmateriaal
Het verminderen van wegwerpplastic is een belangrijk onderdeel van duurzaam eten en drinken op evenementen en in culturele instellingen. De SUP-wetgeving (Single Use Plastics), die binnen de EU van kracht is, verbiedt bepaalde soorten wegwerpplastic en verplicht organisatoren om duurzamere alternatieven te gebruiken. Dit betekent dat festivals en horecagelegenheden moeten overstappen op herbruikbare of biologisch afbreekbare verpakkingen.
Duurzaam bekersysteem op de Vierdaagsefeesten
Vanaf 2023 kunnen alle gebruikte drinkbekers op de Vierdaagsefeesten, hoogwaardig gerecycled worden tot nieuwe bekers. Met dit circulaire bekersysteem van rPET softcups werkt de organisatie aan schonere feesten en minder plastic verspilling:
De duurzame missie van Into The Great Wide Open
Into The Great Wide Open streeft naar een volledig circulair en klimaatpositief festival. Dit houdt in dat alle materialen worden hergebruikt, gerecycled of gecomposteerd, en dat er netto meer CO₂ wordt vastgelegd dan uitgestoten. In 2024 draaide het festival voor 95% op lokale zonnestroom, mede dankzij een groene waterstofaggregaat. Daarnaast werd emissievrij bouwmaterieel ingezet en daalde de restafvalproductie naar slechts 50 gram per bezoeker per dag. Een belangrijke bijdrage aan deze afvalreductie is het gebruik van 100% herbruikbaar servies, waarbij bezoekers na gebruik hun servies inleveren bij inzamelpunten voor reiniging en hergebruik.
