Steeds meer podia, festivals en gemeenten zetten concrete stappen om hun ecologische voetafdruk te verkleinen. Van plantaardige catering tot circulaire bekersystemen en van mobiliteitsbeleid tot energieadvies: duurzame keuzes worden structureel ingebed in beleid en praktijk. In dit artikel lees je een overzicht van inspirerende best practices uit de regio en daarbuiten, die laten zien hoe duurzaamheid en cultuur hand in hand kunnen gaan.
Gemeente Arnhem
In Arnhem geeft de gemeente actief richting aan verduurzaming met een concrete checklist voor culturele en evenementensubsidies. Deze checklist wordt gecombineerd met de Duurzaamheidsladder Evenementen (DLE) en ingezet als verplicht instrument voor subsidieaanvragen. Daarnaast is er een kopgroep van organisatoren die samenwerkt aan praktische oplossingen. De Arnhem Electricity Week laat via rondleidingen en sessies – waaronder de European New Power Summit – zien wat er al kan.
Gemeente Nijmegen
Ook Nijmegen stimuleert verduurzaming met beleid en middelen. Zo kunnen culturele instellingen eenjarige subsidies aanvragen op basis van meerwaarde en duurzaamheid. Daarnaast wordt de subsidie voor energieadvies uitgebreid naar maatschappelijke organisaties in o.a. de cultuursector, om hen te helpen met energiebesparing en CO₂-reductie richting klimaatneutraliteit in 2050. Hiermee maakt Nijmegen het voor culturele spelers makkelijker om structureel te verduurzamen.
Strategie op duurzaamheid ontwikkelen
Ook in de culturele sector groeit de urgentie om bij te dragen aan een duurzamere toekomst. Maar hoe pak je dit concreet aan? In dit artikel gaan we in op het ontwikkelen van een strategie op duurzaamheid, de beschikbare middelen om dit te doen en waar je ondersteuning kunt vinden om je plannen ook daadwerkelijk uit te kunnen voeren.
De Stadsschouwburg en Concertgebouw De Vereeniging
De Stadsschouwburg en Concertgebouw De Vereeniging in Nijmegen werkt stapsgewijs aan een klimaatneutrale toekomst, met aandacht voor vastgoed, producties en bedrijfsvoering. In hun meerjarenbeleidsplan 2025–2028 benadrukken ze: “We plukken laaghangend fruit en zetten kleine stappen vooruit.” Directeur Eva Middelhoff vertelde tijdens Over de Grens van maart 2025 over de duurzame verbouwing van de schouwburg, waarin monumentale waarde behouden blijft. Ook besprak ze de overstap naar vegetarische maaltijden: “Inmiddels geldt: vega is de norm, vlees kan.”
Music Meeting Festival
Music Meeting Festival in Nijmegen combineert duurzaamheid op het gebied van mobiliteit, materiaalgebruik én natuurimpact. In 2024 reisde het merendeel van de artiesten over land, waarvan een aanzienlijk deel per trein. Ze nemen deel aan het lokale cup-to-cup systeem (85% retour) en laten hun impact jaarlijks toetsen door GRAS Advies. Zo blijven ze scherp op ecologische schade en verbeteren waar nodig, met als resultaat: minimale sporen in het Park Brakkenstein.
Hoogte80 Festival
Hoogte80 Festival in Arnhem laat zien hoe duurzaam een stadsfestival kan zijn. Het festival werkt met zonne-aggregaten, minimaliseert transportbewegingen, biedt nauwelijks vlees aan en werkt met een circulair bekersysteem. “Op Hoogte 80 Festival zetten we volop in op duurzaamheid: bijna geen vlees, slim afval scheiden, minimale transportbewegingen, zonne-energieaggregaten en een circulair bekersysteem. Samen maken we een groen festival!” vertelt Hoofd Productie Patrick Uitendaal.
Duurzame catering
Eten en drinken zijn onmisbaar op evenementen, maar de impact ervan op het milieu is groot. Door te kiezen voor plantaardige en lokale voeding, slim verpakkingsgebruik en minder voedselverspilling, kunnen festivals en culturele instellingen hun impact drastisch verkleinen.
Doornroosje
Doornroosje, poppodium in Nijmegen, schakelde in 2023 over op overwegend plantaardige artiestenmaaltijden. Vlees is op aanvraag nog mogelijk, maar tegen meerprijs. Inmiddels is 90% van alle maaltijden plantaardig, iets wat artiesten niet alleen accepteren maar vaak ook waarderen. Volgens duurzaamheidscoördinator Sebastiaan Groffen draagt dit niet alleen bij aan klimaatdoelen, maar ook aan bewustwording onder een internationaal publiek. “De reacties van artiesten zijn overwegend positief—veel van hen ontdekken zo hoe smaakvol plantaardige maaltijden kunnen zijn."
Het Nest
Festival Het Nest maakt duurzaamheid integraal onderdeel van de organisatie. Met een CO₂-footprintanalyse als basis richt het festival zich op vier thema’s: grondstoffen, energie, mobiliteit en voeding. Herbruikbaar servies, volledig vegetarische maaltijden, een afvalscheidingsstraat en fietsstimulering voor medewerkers maken deel uit van hun aanpak. Ook het reisgedrag van artiesten en bezoekers wordt gemonitord voor toekomstige verbeteringen.
Vierdaagsefeesten
De Vierdaagsefeesten in Nijmegen voerden een circulair bekersysteem in waarbij alle buitenbarren en podia samenwerken. Bezoekers betalen €0,50 milieubijdrage en leveren hun beker weer in bij de bar voor een nieuwe. Deze rPET-bekers worden hoogwaardig gerecycled tot nieuwe bekers. Dankzij de steun van de gemeente en partners als CircularPET en Dar is dit systeem uitgegroeid tot een uniek voorbeeld van circulaire samenwerking op grote schaal.
Een Groener Geluid
Een Groener Geluid is een landelijk platform dat culturele organisaties helpt bij het verduurzamen van hun praktijk. Het biedt tools, trainingen en inspiratie om duurzaamheid integraal onderdeel te maken van de culturele sector. Door verhalen en kennisdeling te bundelen, vormt het een brug tussen culturele professionals en duurzaamheidsadviseurs.
Patronaat Haarlem
Buiten de regio valt onder meer het voorbeeld van poppodium Patronaat in Haarlem op. In 2025 won het podium het IJzeren Podiumdier voor Meest Indrukwekkende Prestatie op het gebied van Duurzaamheid. “Wat we hebben is lef; om ons hoofd boven ’t maaiveld te steken en gewoon te gaan doen,” zei adjunct-directeur Lobke Borsboom. Patronaat reduceerde de uitstoot per bezoeker met 31% en per evenement met 43%, door vegetarisch aanbod, het bannen van plastic flesjes en duurzame inkoop.
MOJO
MOJO, organisator van grootschalige festivals, pakte in 2024 een van de grootste vervuilers aan: de koffiebeker. Op festivals én bij concerten in het Goffertpark schakelden ze over op herbruikbare koffiebekers. Ook geldt backstage voor medewerkers, crew en leveranciers bij alle MOJO-evenementen: Bring Your Own Bottle. Backstage verstrekken wij geen gratis plastic flesjes water meer. Medewerkers, crew en leveranciers kunnen gekoeld water tappen in zelf meegebrachte herbruikbare drinkbekers. Dit minimaliseert het gebruik van wegwerpmaterialen en is onderdeel van hun bredere strategie om in 2030 volledig circulair te zijn en geen restafval meer te produceren.
Into The Great Wide Open
Into The Great Wide Open pakt verduurzaming op integrale wijze aan, met bijzondere aandacht voor mobiliteit. Onder het programma De Goede Reis werkt het festival aan het klimaatneutraal maken van reis en transport, die samen ongeveer de helft van de totale uitstoot veroorzaken. Ook gebruikt het festival volledig herbruikbaar servies voor eten en drinken. Bezoekers leveren hun gebruikte items in bij speciale inzamelpunten, waar het direct wordt gesorteerd. Backstage wordt het servies verzameld en industrieel gereinigd. Dit systeem voorkomt jaarlijks zo’n 300.000 wegwerpitems zoals bekers, flesjes en borden.
De impact van mobiliteit
Volgens diverse onderzoeken vormt transport een van de grootste milieubelastingen binnen de evenementensector. Organisatoren kunnen deze impact verkleinen door duurzame mobiliteitskeuzes te stimuleren. Dit artikel geeft inzicht in duurzame mobiliteitsstrategieën en tools om duurzame keuzes te stimuleren.